Od tego roku zdecydowana większość dealerów jest objęta obowiązkami związanymi z Jednolitym Plikiem Kontrolnym. Termin złożenia pierwszej ewidencji mija za nieco ponad miesiąc. W związku z tym przypominamy najważniejsze zagadnienia związane z JPK.
Art. 82 ust. 1b Ordynacji podatkowej przewiduje, że ewidencja zakupu i sprzedaży VAT w strukturze JPK musi być wysyłana wyłącznie za pośrednictwem bramki udostępnionej na stronach Ministerstwa Finansów. Dane z ewidencji mają być składane bez wezwania organu podatkowego, za okresy miesięczne – nawet jeżeli podatnik rozliczał się do tej pory kwartalnie. Przypomnijmy jednak, że od stycznia 2017 r. możliwość rozliczeń kwartalnych zachowali jedynie mali podatnicy (realizujący sprzedaż na poziomie do 1,2 mln euro w skali roku). Dane z ewidencji powinny być składane w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując okres, którego ta informacja dotyczy. Termin składania pierwszej ewidencji mija 27 lutego (25 lutego to sobota).
Za brak złożenia JPK dla ewidencji VAT lub wykazanie w nim nieprawdziwych danych grozi kilka rodzajów sankcji. Najmniej dotkliwe będzie nałożenie kary porządkowej, której maksymalna wysokość wynosi 2,8 tys. zł (art. 262 Ordynacji podatkowej). Może ona zostać nałożona na podatnika prowadzącego księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, który bezzasadnie odmówi przedstawienia w wyznaczonym terminie dokumentów, ksiąg podatkowych bądź dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach. Przepis ten dotyczy więc również JPK.
Kolejne sankcje przewidziane są na gruncie Kodeksu karnego skarbowego. Jedną z nich jest kara grzywny przewidziana w art. 83 Kodeksu karnego skarbowego. Może być ona nałożona na osobę wyznaczoną przez podatnika do reprezentowania spółki, która utrudnia lub udaremnia wykonanie czynności służbowej w trakcie czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli skarbowej. Maksymalna kwota grzywny równa się 720 stawkom dziennym, czyli blisko 19,2 mln zł. Z kolei niewywiązanie się z obowiązku wysłania JPK dla ewidencji VAT może skutkować nałożeniem kary grzywny na osobę odpowiedzialną za sprawy finansowe podatnika na podstawie art. 80 Kodeksu karnego skarbowego. Przepisy przewidują tu sankcję w wysokości do 120 stawek dziennych, czyli 3,2 mln zł. Co ważne, identyczna kara grozi za wykazanie w JPK nieprawdziwych danych. Jednak Minister Finansów zapowiadał, że w przypadku pierwszych deklaracji ewentualne błędy będą traktowane ulgowo.
Warto podkreślić, że kara porządkowa, a także kary przewidziane na gruncie Kodeksu karnego skarbowego są karami personalnymi, nakładanymi nie na spółkę, lecz na konkretną osobę.
Przypomnijmy, że aktualny schemat JPK, opublikowany na stronie Ministerstwa Finansów, obejmuje 7 struktur:
- Księgi rachunkowe – JPK_KR
- Wyciąg bankowy – JPK_WB
- Magazyn – JPK_MAG
- Ewidencje zakupu i sprzedaży VAT – JPK_VAT
- Faktury VAT – JPK_FA
- Podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR
- Ewidencja przychodów – JPK_EWP
Ze względu na wielkość prowadzonej działalności większość dealerów prowadzi księgi rachunkowe, co oznacza, że dwie ostatnie struktury (Podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR oraz Ewidencja przychodów – JPK_EWP) ich nie dotyczą. Jeżeli w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dealer jest małym lub średnim przedsiębiorcą (o tym, które podmioty są klasyfikowane jako duże przedsiębiorstwa pisaliśmy w artykule: „Rozliczenia z fiskusem bardziej szczegółowe”) wszystkie struktury poza Ewidencją zakupu i sprzedaży VAT składane są jedynie na żądanie organu podatkowego. Obowiązkiem składania dodatkowych struktur bez wezwania mali i średni przedsiębiorcy zostaną objęci 1 lipca 2018 r.
Warto przypomnieć, że art. 193a Ordynacji podatkowej przewiduje, że w trakcie czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, a co najmniej postępowania podatkowego, organ podatkowy ma prawo zażądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w formule JPK. W przypadku, gdy organ będzie występował o udostępnienie części ksiąg, będzie musiał wydać postanowienie, w którym zostanie określony rodzaj ksiąg i okres, za który mają one zostać udostępnione w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze JPK.
Żądane księgi lub ich część muszą być zbieżne z prowadzonym przez organ postępowaniem. Oznacza to, że jeśli organ podatkowy prowadzi kontrolę na przykład w zakresie podatku dochodowego za 2012 r., nie ma prawa żądać ksiąg w formule JPK za inne okresy. W przypadku formuły udostępniania ksiąg na żądanie (w ramach wspomnianego art. 193a) możliwe jest wysłanie danych nie tylko drogą elektroniczną bezpośrednio do organu, ale także zapisanie ich na powszechnie używanych nośnikach danych, jak pendrive czy płyta CD.
