W ostatnich miesiącach Naczelny Sąd Administracyjny wydał szereg wyroków w sprawie wynajmu samochodów służbowych pracownikom. Mowa konkretnie o pojazdach, które w ciągu godzin pracy są wykorzystywane do celów służbowych i prowadzona jest wobec nich ewidencja przebiegu, więc przedsiębiorca ma prawo do odliczenia 100 proc. podatku VAT od wydatków z nimi związanych. Gdyby jednak firma, która nie prowadzi profesjonalnej działalności w zakresie wynajmu samochodów, chciała po godzinach pracy odpłatnie wynająć te samochody swoim pracownikom, straci prawo do pełnego odliczenia.
Dlaczego? NSA w wyroku z 28 czerwca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1669/15) uznał, że wynajem samochodów pracownikom jest jedynym celem podjęcia świadczenia takich usług i w takich okolicznościach można ocenić, że działania te noszą znamiona nadużycia prawa. Warto podkreślić, że NSA nie orzekł, że opłaty za wynajem aut, które przedsiębiorca podbiera od swoich pracowników, nie podlegają opodatkowaniu. Nawet to – mimo posiadania regulaminu użytkowania służbowej floty oraz prowadzenia ewidencji przebiegu – nie daje jednak prawa do zastosowania pełnego odliczenia.
Dealerzy samochodów są jednak w lepszej sytuacji. NSA w wyroku z 10 maja 2017 r. (sygn. akt I FSK 1287/15) uznał, że firmy dealerskie prowadzą między innymi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu samochodów. W przypadku dealerów wynajem pracownikowi pojazdu, który zazwyczaj wykorzystywany jest jako auto demonstracyjne, mieści się w zakresie działalności i nie pozbawia firmy prawa do stosowania pełnego odliczenia VAT-u od wydatków na zakup i eksploatację takiego samochodu.
NSA określił jednak dwa warunki, którzy muszą spełnić dealerzy wynajmujący auta pracownikom, by zachować prawo do 100-proc. odpisu. Po pierwsze na dealerze nadal spoczywa obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu dla wynajmowanych samochodów. Drugim istotnym warunkiem jest to, by pracownik, który wynajmuje samochód, nie był traktowany na zasadach dalece odbiegających od rynkowych i by cena najmu, jaką otrzymuje, nie była dramatycznie zaniżona.
W praktyce dealerzy często wynajmują swoje samochody pracownikom po cenach preferencyjnych albo w ogóle nie pobierają z tego tytułu opłat, co wyklucza możliwość stosowania odpisu podatku VAT na poziomie 100 proc. Mimo to warto mieć świadomość, że istnieje – zgodna z przepisami, a także wyrokami NSA – konstrukcja, która umożliwia wynajem samochodów pracownikom przy zachowaniu prawa do pełnego odliczenia.
