Księgowość

Moment wystąpienia obowiązku podatkowego przy premiach jakościowych

Większość dealerów otrzymuje premie jakościowe. Na ich wysokość wpływa między innymi: wskaźnik satysfakcji klientów, realizacja wydatków marketingowych, szkolenia pracowników czy penetracja w zakresie sprzedaży produktów finansowych i ubezpieczeń. Premie jakościowe są rozliczane najczęściej w systemie miesięcznym, kwartalnym, półrocznym bądź rocznym. Warunki współpracy z importerem przewidują jednak, że ostateczną informację na temat wysokości premii jakościowej za dany okres dealer otrzymuje już po jego zakończeniu. W rezultacie premia za pierwszy kwartał często jest rozliczana – na przykład – dopiero w maju. W takiej sytuacji – niezależnie od daty wystawienia faktury przez dealera – istnieje wysokie ryzyko, że fiskus uzna, iż zarówno dla potrzeb VAT-u, jak i podatku dochodowego, przychody te powinny zostać zaliczone do pierwszego kwartału.

W tym kierunku zmierza większość interpretacji i orzeczeń sądowych. Na ten temat wypowiedział się między innymi Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 13 maja 2011 r. (nr ILPB3/423-54/11-4/KS). Przewiduje ona, że skoro wypłacane premie są należne za usługę wykonaną w pewnym okresie, powinny być zaliczone do przychodów podatkowych okresu, którego dotyczą. Zatem przychód podatkowy z tytułu należnych premii powstaje w ostatnim dniu okresu, którego premia dotyczy.

Podobną wymowę ma najnowszy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 28 września 2016 r. (sygn. I SA/Gd 873/16). Sąd rozpatrywał, czy dla ustalenia momentu wykonania usługi, może mieć wpływ okoliczność, że przyjęty w umowie sposób weryfikacji wysokości premii jakościowej jest skomplikowany i restrykcyjny oraz umożliwia – w przypadku niespełnienia przez dealera kluczowych elementów umowy – uznanie przez importera, że usługa w ogóle nie została zrealizowana. Wobec tego dealer wskazywał, że wykonanie usługi i powstanie obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług powinno następować dopiero w dacie uzyskania od importera informacji o zatwierdzeniu kwoty przyznanych bonusów.

Zdaniem sądu takie stanowisko jest nieprawidłowe. Brakuje bowiem podstaw do utożsamiania daty wykonania usługi z dniem potwierdzenia przyznania bonusów. Potwierdzenie wykonania usługi, odbiór czy też ocena jej jakości nie stanowi elementu wykonania usługi, niezależnie od ustaleń w tym zakresie przyjętych w zawartej umowie między importerem a dealerem. Sąd zaznaczył, że ewentualne ustalenia umowne nie mogą prowadzić do modyfikacji zasad i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, a strony powinny unormować zasady dokonywania rozliczeń w taki sposób, aby zapewnić wystawienie przez usługodawcę (czyli w tym przypadku dealera) faktury w terminie przewidzianym w art. 106i ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Warto podkreślić, że choć wyrok dotyczył premii jakościowych i rozpoznawania obowiązku podatkowego w podatku VAT, to można spodziewać się, że od strony przychodowej podejście organów skarbowych będzie identyczne.

Wyrok oznacza, że dealerskie działy księgowości powinny liczyć się z koniecznością wykazywania przychodów z tytułu premii jakościowych w sposób wsteczny – za okres, którego faktycznie dotyczą – zarówno dla celów dochodowych, jak i podatku VAT. Wówczas dealer powinien cofnąć się do okresu, którego dotyczy premia jakościowa i skorygować swoje zeznanie za ten okres. Dostępne jest jednak również inne rozwiązanie. W porozumieniu z importerem dealer może – jeszcze przed otrzymaniem ostatecznej informacji o wysokości premii jakościowej – wystawić fakturę na kwotę bezsporną. Po otrzymaniu ostatecznej informacji musiałby co prawda wystawić fakturę korygującą, ale zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia 2016 r. przepisami dotyczącymi korekt przychodów – w przypadku jeśli korekta wynika z innych powodów niż oczywista pomyłka – powinna być ona rozliczana na bieżąco.

Skontaktuj się z autorem
Redakcja
REKLAMA
Miesięcznik Dealer
Jedyne na rynku pismo poświęcone w 100 proc. tematyce zarządzania autoryzowaną stacją dealerską. Od ponad 12 lat inspirujemy właścicieli, menedżerów i szefów poszczególnych działów dealerstw samochodów.