Przepisy, które uchwalono w ubiegłym roku, przewidują, że od 1 stycznia 2020 r. firmy, które świadczą usługi naprawy samochodów (oraz naprawy lub wymiany opon) muszą korzystać z kas fiskalnych online, które umożliwiają przesyłanie danych do Centralnego Repozytorium Kas. Dla dealerów oznaczało to – przynajmniej w kontekście działu serwisu i sprzedaży części zamiennych – konieczność wymiany starych urządzeń z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Ustawodawca przewidział możliwość specjalnych odliczeń podatku w przypadku wymiany kas na nowe. Jak i do kiedy można z niego skorzystać?
Kolejny obowiązek, który objął dealerów dotyczy możliwości wystawienia faktury w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej. Czy w związku z tym należy zmienić politykę fiskalizacji stosowną w dealerstwie? Kiedy, nie narażając się na sankcje, można wystawić fakturę do paragonu? I co w przypadkach, gdy NIP – podany przez klienta przy wystawianiu paragonu – będzie zawierał błąd?
Według przyjętych przepisów dealerzy, u których powstał obowiązek korzystania z kas online i – zgodnie z obowiązującymi terminami – rozpoczęli z nich korzystać, mają prawo do – oprócz „standardowego” odliczenia podatku VAT od zakupu nowego urządzenia – również obniżenia VAT-u należnego w deklaracji o 90 proc. ceny kasy online, ale nie więcej niż 700 zł.
Zakładając, że dealerzy kupowali nowe urządzenia w ostatnich miesiącach ubiegłego roku (grudniu, listopadzie, październiku), to za jaki okres mogą obniżyć wspomniany podatek należny o kwotę 700 zł? Interpretując nowe przepisy literalnie, obniżenie kwoty podatku możliwe jest w deklaracji za styczeń 2020 r. (wtedy dealerzy zostali objęci obowiązkiem stosowania nowych urządzeń). Marta Szafarowska, wykładowca Dealerskiej Akademii Podatkowej, zwraca jednak uwagę, że istnieją interpretacje, które określają, że prawo do odliczenia od podatku kwoty na zakup kasy rejestrującej, można zastosować już w miesiącu dokonania zakupu, czyli np. grudniu 2019 r.
Co istotne, w przypadku gdy dealer zdecyduje się na zakup kolejnej kasy online, a jej nabycie nastąpi nie później niż w terminie 6 miesięcy od daty powstania obowiązku stosowania tych urządzeń (czyli do końca czerwca 2020 r.), będzie mógł on obniżyć kwotę podatku VAT należnego o kolejne 700 zł.
Jak wspomniano, kolejny obowiązek, który objął dealerów – ale też pozostałych przedsiębiorców – dotyczy możliwości wystawienia faktury w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej. Od 1 stycznia 2020 r. jest to możliwe wyłącznie w sytuacjach, gdy paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer NIP nabywcy. Niedopełnienie tego obowiązku, tj. nieumieszczenie przez dealera NIP-u na paragonie, do którego zostanie wystawiona faktura, zagrożone jest ustaleniem przez organ podatkowy dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości odpowiadającej 100 proc. kwoty podatku wykazanego na tej fakturze.
Jeśli z kolei dealer wygeneruje fakturę przy zastosowaniu nowych zasad (czyli bez NIP-u, a jedynie na imię i nazwisko klienta), a mimo to nabywca ujmie w ewidencji fakturę wystawioną do paragonu bez NIP-u, organ podatkowy ustali dodatkowe zobowiązanie w wysokości odpowiadającej 100 proc. kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. Warto powtórzyć zatem jeszcze raz: dealer nie może wystawić faktury z numerem NIP nabywcy, jeśli na paragonie towarzyszącym tej transakcji numeru NIP brakuje.
Marta Szafarowska proponuje, by od 2020 r. zmienić dotychczasową politykę związaną z generowaniem dokumentów sprzedaży. Jako że specyfika funkcjonowania firm dealerskich wiąże się z tym, że pierwszym dokumentem sprzedaży najczęściej jest faktura, a dopiero potem transakcja jest ewidencjonowana za pomocą kasy fiskalnej, ekspert sugeruje, by na kasie rejestrować sprzedaż jedynie z tych faktur, które nie zawierają NIP-u nabywcy. Ograniczy to ryzyko dublowania danych w sprzedaży w plikach JPK, które wysyłane są do organów podatkowych.
Zdaniem Marty Szafarowskiej dealerzy – wzorem innych placówek handlowych – powinni wyeksponować w widocznym miejscu tabliczki dla klientów, na których znajdzie się informacja, że wystawienie faktury VAT wymaga podania numeru NIP przed dokonaniem transakcji. Specjalnie poinstruowani powinni zostać również wszyscy pracownicy stacji dealerskiej, którzy mają dostęp do kas fiskalnych. Powinni oni przyporządkować każdego klienta dokonującego zakupu do jednej z trzech grup. Pierwszą stanowią osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, drugą – rolnicy ryczałtowi, trzecią – przedsiębiorcy. Jeśli klient należy do trzeciej grupy, transakcja – jak wspomniano powyżej – w ogóle nie powinna być ewidencjonowana przy pomocy kasy fiskalnej. Taka instrukcja powinna przede wszystkim funkcjonować w dziale części (sprzedaż przez ladę), gdzie najpierw transakcje są rejestrowane przy użyciu kas fiskalnych. W dziale serwisu i dziale sprzedaży samochodów pierwszym dokumentem towarzyszącym sprzedaży jest faktura – i to przed jej wystawieniem klient powinien zadeklarować, do której z trzech powyższych grup przynależy.
Kolejne ważne pytanie wiąże się z potencjalnymi błędami w numerach NIP podawanych przez klientów. Odpowiedzi na ten temat udzielono już w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej. Wnioskodawca spytał, co w przypadku, gdy na paragonie fiskalnym będzie wskazany błędny NIP? Stanowisko organu nie pozostawia wątpliwości. „W chwili nabycia towarów i usług przez podatnika, wskazuje on w jakim charakterze dokonuje tego nabycia. Jeśli występuje on jako podatnik VAT, to przedstawia sprzedawcy swój numer identyfikujący go na potrzeby podatku w taki sposób, aby sprzedaż towarów lub usług była właściwie udokumentowana – albo fakturą VAT albo paragonem z tym numerem pozwalającym na ewentualne późniejsze prawidłowe wystawienie do tego paragonu faktury zawierającej ten numer. W przypadku gdy na paragonie zostanie wskazany błędny NIP nabywcy, nie będzie możliwości zidentyfikowania nabywcy, bowiem paragony fiskalne nie zawierają żadnych innych danych pozwalających zidentyfikować nabywcę. W związku z powyższym, zdaniem Organu, w przypadku gdy na paragonie zostanie wskazany błędny NIP nabywcy to Wnioskodawca nie będzie uprawniony do wystawienia faktury zawierającej NIP do takiego paragonu”. Konsekwentnie, w sytuacji, jeśli po otrzymaniu faktury z błędnym NIP-em klient wystawi notę korygującą, dealer nie powinien akceptować takiej noty.
Co ciekawe, w odpowiedzi na pytanie „Dziennika Gazety Prawnej” resort finansów wyjaśnił, że nota korygująca jest dopuszczalna, gdy pomyłka była oczywista, np. przestawiono kolejność cyfr. Taką notę wystawia sam nabywca do faktury, także uproszczonej (czyli paragonu z NIP do kwoty 450 zł).
